Ngày 15/7/2022, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã ký Quyết định số 840/QĐ-TTg về Ngày Truyền thống Thanh tra Việt Nam. Theo đó, ngày 23/11 hàng năm là “Ngày Truyền thống Thanh tra Việt Nam”.

    Ngày 23/11 hằng năm là “Ngày truyền thống Thanh tra Việt Nam”

Từ ngày thành lập đến nay, với nhiều tên gọi khác nhau như: Ban Thanh tra Chính phủ (1949-1954), Ban Thanh tra Trung ương của Chính phủ (1955-1960), Uỷ ban Thanh tra của Chính phủ (1961-1983), Uỷ ban Thanh tra Nhà nước (1984-1989), Thanh tra Nhà nước (1990-2004), Thanh tra Chính phủ (từ 2004 đến nay), Thanh tra Việt Nam không ngừng phấn đấu vươn lên, ngày càng lớn mạnh, trưởng thành để đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ngay sau khi được thành lập, Ban Thanh tra Đặc biệt đã triển khai nhiều nhiệm vụ giám sát công việc và nhân viên của một số Uỷ ban nhân dân địa phương và cơ quan của Chính phủ, xem xét nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo của nhân dân, qua đó chấn chỉnh được những yếu kém, khuyết điểm trong hoạt động của UBND, xử lý kỷ luật những trường hợp vi phạm và minh oan, trả tự do cho những người bị oan sai, góp phần giữ vững kỷ cương phép nước, củng cố lòng tin của nhân dân với chính quyền cách mạng.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1946 - 1954), các tổ chức Thanh tra đã tập trung thanh tra việc thực hiện chính sách giảm tô, giảm tức, huy động công dân tích cực phục vụ tiền tuyến, công tác quản lý tài chính ở một số cơ quan hậu cần quân đội, công tác thống nhất quản lý ngân sách, thu hồi các quỹ ở tỉnh thuộc liên khu Việt Bắc, liên khu IV... Hoạt động thanh tra đã giúp Trung ương Đảng và Chính phủ xem xét việc chấp hành chủ trương, chính sách ở bên dưới, ngăn ngừa những lệch lạc có thể xảy ra, đấu tranh chống các tệ nạn quan liêu, tham ô, lãng phí, củng cố tốt mối quan hệ trên dưới trong quân đội, mối liên hệ quân dân, góp phần đáng kể vào việc động viên nhân dân ra sức sản xuất, bảo đảm đời sống, huy động sức người, sức của cho tiền tuyến. 

Trong thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và chi viện công cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1954 - 1975), công tác thanh tra bám sát những nhiệm vụ cấp thiết, phục vụ kịp thời sự lãnh đạo của Đảng và của Chính phủ trong việc khôi phục chiến tranh, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng dân tộc, chống Mỹ cứu nước ở miền Nam. Tại Hội nghị tổng kết công tác Thanh tra toàn miền Bắc tháng 4 năm 1957, Hồ Chủ tịch đã phân tích tầm quan trọng của công tác thanh tra, yêu cầu các cấp chính quyền cũng như các cấp bộ Đảng phải giúp đỡ cho cán bộ thanh tra làm tròn nhiệm vụ. Người chỉ rõ: Thái độ, phẩm chất của người thanh tra là phải có đạo đức cách mạng, cẩn thận, khách quan, chống quan liêu; “Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”.

Sau khi miền Nam giải phóng, đất nước thống nhất và đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, ở miền Nam, các tổ chức thanh tra nhanh chóng được thành lập. Ngành Thanh tra tập trung thực hiện nhiệm vụ chống tiêu cực, chống quan liêu, cửa quyền nhằm phát hiện và xử lý các tiêu cực trong quản lý kinh tế và xã hội. Nhiều cuộc thanh tra chuyên đề về quản lý kinh tế - xã hội được triển khai, góp phần đáng kể vào việc khắc phục, ngăn chặn hiện tượng tiêu cực nảy sinh, đồng thời, phát hiện những nhân tố mới, những điển hình mới trong phát triển kinh tế - xã hội, đã kịp thời kiến nghị với Đảng và Nhà nước hoàn thiện chủ trương, chính sách.

Trong công cuộc đổi mới (từ năm 1986) và triển khai thực hiện sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước (từ năm 1991), cùng với sự ra đời của Pháp lệnh Thanh tra năm 1991, sau đó là Luật Thanh tra năm 2005, Luật Thanh tra năm 2010, hoạt động của ngành Thanh tra ngày càng đi vào nền nếp, đã bám sát các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, tập trung thanh tra làm rõ nhiều vấn đề nảy sinh. Nhiều yếu kém trong công tác quản lý điều hành của các cấp chính quyền và bức xúc của nhân dân được quan tâm giải quyết, góp phần ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội và phát triển kinh tế. 

Thanh tra quận Ba Đình, những năm qua đã không ngừng nỗ lực phấn đấu vươn lên, đã đạt nhiều kết quả khá tích cực, toàn diện trên các mặt công tác.

Năm 2022, Thanh tra quận Ba Đình đã chủ động xây dựng chương trình thanh tra và xây dựng, triển khai kế hoạch thanh tra theo chỉ đạo của Thanh tra thành phố và UBND quận Ba Đình. Hoạt động thanh tra tập trung công tác quản lý Nhà nước của các ngành, các các đơn vị và chấp hành pháp luật của các cơ quan, tổ chức, cá nhân. Thanh tra quận đã triển khai 19 cuộc thanh tra hành chính (trong đó, theo kế hoạch năm: 15 cuộc, đột xuất: 04 cuộc) trên các lĩnh vực như: trách nhiệm của Chủ tịch UBND phường trong công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; chuyên đề về công tác quản lý thu, chi tài chính và sử dụng tài sản công; công tác quản lý trật tự xây dựng; công tác quân sự, quốc phòng; công tác phòng chống tham nhũng;… Điểm nổi bật là Thanh tra quận đã tiến hành các cuộc thanh tra về quản lý sử dụng đất đai, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,… Kết quả thanh tra đã phát hiện những bất cập, sai sót để kịp thời khắc phục, sủa chữa, góp phần vào việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và đề xuất, kiến nghị hoàn thiện thể chế. 

Công tác tiếp công dân và xử lý đơn thư tiếp tục được duy trì, đảm bảo đúng quy định. Các đơn thư chủ yếu là đơn phản ánh, kiến nghị và khiếu nại liên quan đến các lĩnh vực đất đai, quản lý trật tự xây dựng, giải phóng mặt bằng... Thanh tra quận đã phối hợp chặt chẽ với Ban Tiếp công dân quận xử lý, tham mưu cho UBND Quận giao các phòng, ngành chuyên môn và UBND các phường giải quyết theo thẩm quyền. Trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, Thanh tra quận đã chủ động tham mưu và triển khai thực hiện các nhiệm vụ công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại tố cáo; tăng cường thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

Trong năm 2022, Thanh tra quận đã phối hợp tiếp 147 lượt công dân; tiếp nhận, xử lý 45 đơn khiếu nại, tố cáo, đã giải quyết 41 vụ việc thuộc thẩm quyền (đạt 91,1%). Qua đó đảm bảo giải quyết dứt điểm vụ việc không để đơn thư kéo dài; chuyển cơ quan điều tra 01 vụ. Bên cạnh đó, Thanh tra quận đã chú trọng tham mưu và thực hiện công tác kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc phức tạp, kéo dài, cùng với sự tham gia của nhiều cơ quan trong hệ thống chính trị; do đó, tình hình khiếu nại, tố cáo đã có những chuyển biến tích cực, số vụ việc khiếu nại, tố cáo giảm; nhiều vụ việc được tập trung giải quyết ngay khi phát sinh tại cơ sở, hạn chế việc công dân khiếu kiện vượt cấp; qua đó góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế của quận.

Trong công tác phòng, chống tham nhũng, Thanh tra quận quan tâm hoạt động quản lý Nhà nước, hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực. Trong năm, đã tiến hành 02 cuộc thanh tra, kiểm tra đối với 02 trường học; công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã có sự chuyển biến rõ nét; các biện pháp phòng ngừa, ngày càng phát huy hiệu quả, góp phần làm cho tham nhũng tiêu cực được kiềm chế, ngăn chặn.

Trong công tác xây dựng lực lượng, cán bộ Thanh tra quận đã chú trọng thường xuyên trau dồi đạo đức liêm chính, chí công vô tư, học tập bồi dưỡng nâng cao kiến thức, thực hiện đoàn kết trong cơ quan thanh tra quận, hoàn thành xuất sắc mội nghiệm vụ được giao.

Ôn lại chặng đường 77 năm xây dựng và trưởng thành của ngành Thanh tra Việt Nam rất đáng tự hào. Thanh tra quận luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Quận ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân quận, sự phối hợp giúp đỡ của các ngành, các đơn vị, sự nỗ lực phấn đấu của các thế hệ cán bộ, công chức Thanh tra quận; đặc biệt là sự tin tưởng và ủng hộ của các tầng lớp nhân dân trong quận.

Trong thời gian tới, Thanh tra quận đang có thuận lợi là được sự quan tâm của Cấp ủy, Chính quyền quận, có sự kế thừa thành tựu của 77 năm xây dựng trưởng thành của Ngành; nhưng khó khăn, trở ngại phía trước còn nhiều, nhất là tình trạng vi phạm pháp luật, tiêu cực, tham nhũng và tình hình khiếu nại, tố cáo. Nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng ngày càng nặng nề, đang là thử thách lớn đối với ngành Thanh tra đòi hỏi cần phải vững vàng, tự tin, bản lĩnh, quyết tâm hơn; có phương pháp, cách thức tổ chức thực hiện khoa học, khách quan, đúng pháp luật, không chùn bước trước những khó khăn, thử thách, không nóng vội, chủ quan mà phải quyết tâm đổi mới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Với tinh thần đó, Thanh tra quận quyết tâm thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Thứ nhất, xây dựng và triển khai kế hoạch thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, đồng thời, tiến hành thanh tra đột xuất khi phát hiện dấu hiệu vi phạm. Hoạt động thanh tra, kiểm tra hướng vào việc phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật, chấn chỉnh công tác quản lý Nhà nước; kiến nghị sửa đổi những bất cập, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật; thúc đẩy và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội. Nội dung thanh tra hành chính tập trung vào các lĩnh vực quan trọng, dễ xẩy ra các hiện tượng tiêu cực, vi phạm, tham nhũng, như: Quản lý đầu tư xây dựng; quản lý, sử dụng đất đai; tài chính, ngân sách, quản lý tài sản công..... Nội dung thanh tra được thực hiện trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội theo nguyên tắc quản lý Nhà nước đến đâu thì có sự kiểm tra, thanh tra đến đó. Tăng cường giám sát hoạt động thanh tra để phát hiện, chấn chỉnh, xử lý kịp thời các thiếu sót, vi phạm trong hoạt động thanh tra. Việc ban hành kết luận thanh tra, các kiến nghị và các quyết định xử lý kết quả thanh tra phải đúng pháp luật, khách quan, kịp thời, nhưng cũng phải bảo đảm phù hợp với thực tiễn và có tính khả thi. Đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì phải chuyển ngay cho cơ quan điều tra để điều tra làm rõ. Tổ chức thực hiện nghiêm túc, triệt để các kết luận, kiến nghị, quyết định xử lý về thanh tra, xử lý nghiêm minh các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật. 

Thứ hai, xác định công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những công tác quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị, nhất là đối với các cơ quan quản lý Nhà nước thuộc quận. Thanh tra quận tăng cường trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, tham mưu giải quyết khiếu nại, tố cáo, tham mưu giải quyết đúng chính sách, pháp luật trên 85% vụ việc thuộc thẩm quyền, giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, bức xúc, kéo dài; chú trọng việc hoà giải các tranh chấp trong nhân dân, thực hiện tốt biện pháp đối thoại công khai, dân chủ với công dân để làm rõ nội dung vụ việc, phải xem xét đầy đủ các căn cứ pháp lý, tình hình thực tế của vụ việc để có biện pháp giải quyết hiệu quả. Tăng cường công tác quản lý Nhà nước; thanh tra, kiểm tra trách nhiệm và xử lý đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về khiếu nại, tố cáo. 

Thứ ba, thực hiện nghiêm và đầy đủ chương trình, kế hoạch công tác của Ban Chỉ đạo Chương trình số 07-CTr/QU, ngày 09/2/2020 của Quận ủy “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức Đảng, phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính trị nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, giai đoạn 2020-2025” có liên quan đến trách nhiệm của Thanh tra quận; đánh giá chính xác tình hình tham nhũng, tiêu cực và kết quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực; chủ động phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực qua công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; chú trọng phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, viện kiểm sát để đề nghị khởi tố, điều tra vụ án tham nhũng; tăng cường thanh tra trách nhiệm thực hiện pháp luật phòng, chống tham nhũng để chấn chỉnh và nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng trên địa bàn quận.

Thứ tư, tiếp tục và tăng cường  phổ biến, giáo dục pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng. Chú trọng nâng cao đạo đức nghề nghiệp, năng lực, trình độ cho đội ngũ cán bộ làm thanh tra; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức thanh tra cần kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý cán bộ, công chức thanh tra có biểu hiện lệch lạc, vi phạm nguyên tắc, tiêu cực, tham nhũng. 

Thứ năm, đổi mới phương pháp, cách thức chỉ đạo, điều hành hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đổi mới và nâng cao chất lượng xây dựng chương trình, kế hoạch công tác, xác định rõ trách nhiệm, nội dung công việc của cơ quan thanh tra; thời gian, cách thức tiến hành và biện pháp tổ chức thực hiện.

Kỷ niệm 77 năm Ngày truyền thống ngành Thanh tra là dịp để cán bộ, công chức Thanh tra quận tiếp thêm sức mạnh, không ngừng phấn đấu vươn lên, phát huy và bồi đắp thêm truyền thống vẻ vang của ngành. Trong bất kỳ hoàn cảnh nào đều trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng và công cuộc đổi mới của đất nước; làm việc với tinh thần tận tụy, sáng tạo, khách quan, công tâm, nguyện viết tiếp trang sử vẻ vang của ngành Thanh tra; xứng đáng với sự tin cậy của Quận ủy, Chính quyền và sự tín nhiệm của nhân dân; xứng đáng với lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại: “Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”./.

Đinh Tuấn Hải- Chánh Thanh tra quận Ba Đình.